17 maja obchodzony był Światowy Dzień Nadciśnienia Tętniczego.
Nadciśnienie tętnicze jest chorobą układu krążenia, charakteryzującą się niezmiennie utrzymującymi się podwyższonymi wartościami ciśnienia krwi. Stan taki może doprowadzić do uszkodzenia tętnic, co w konsekwencji może prowadzić do zawałów, udaru mózgu, niewydolności nerek, krążenia, a nawet demencji. Szacuje się, że nawet 15 mln osób może chorować w Polsce na nadciśnienie tętnicze krwi z czego prawie 3,5 mln nawet o tym nie wie. Szacuje się, że jedna na trzy dorosłe osoby na świecie choruje na nadciśnienie tętnicze.
Najlepszym sposobem wczesnego jego rozpoznania jest regularna kontrola wartości ciśnienia krwi. Optymalne ciśnienie tętnicze dla osoby dorosłej wynosi 120 mm Hg dla ciśnienia skurczowego i 80 mm Hg dla rozkurczowego. Za zbyt wysokie ciśnienie uznaje się takie, które przekracza 140/90 mm Hg. Nadciśnienie do czasu pojawienia się powikłań może przebiegać bezobjawowo. Zwiastunami nadciśnienia tętniczego często są bóle głowy (najczęściej w okolicy potylicy), krwawienia z nosa, zawroty głowy, pogorszenie tolerancji wysiłku, łatwe męczenie się i zaburzenia snu. Wielokrotnie pierwszym objawem klinicznym jest pogorszenie widzenia.
Biorąc pod uwagę etiologię nadciśnienie tętnicze dzielimy na samoistne i wtórne.
Zdecydowana większość (ponad 90%) przypadków nadciśnienia ma charakter pierwotny (samoistny), oznacza to, że nie ma znanej somatycznej przyczyny, którą dałoby się usunąć interwencją medyczną. Etiologia nadciśnienia tętniczego pierwotnego nie została w pełni ustalona. Uważa się, że odgrywają w niej rolę czynniki genetyczne i środowiskowe.
Przyczyny nadciśnienia wtórnego:
- choroby nerek:
- choroby gruczołów wydzielania wewnętrznego – hiperaldosteronizm pierwotny, zespół Cushinga, guz chromochłonny i przyzwojaki, nadczynność lub niedoczynność tarczycy, nadczynność przytarczyc, zespół rakowiaka, akromegalia
- koarktacja aorty
- stan przedrzucawkowy lub rzucawka
- ostry stres – oparzenia, alkoholowy zespół abstynencyjny, psychogenna hiperwentylacja, hipoglikemia, po dużych zabiegach operacyjnych
- obturacyjny bezdech senny
- zwiększona objętość płynu wewnątrznaczyniowego
- choroby układu nerwowego – zwiększone ciśnienie wewnątrzczaszkowe, zespół Guillaina i Barrégo, porażenie czterokończynowe, dysautonomia rodzinna9) leki – sympatykomimetyki (także w postaci kropli do nosa), kortykosteroidy, erytropoetyna, cyklosporyna, takrolimus, inhibitory MAO, NSLPZ, preparaty lukrecji, karbenoksolon, doustne środki antykoncepcyjne
- substancje toksyczne – narkotyki (amfetamina, kokaina), metale ciężkie, alkohol, nikotyna.” www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.20.
Leczenie nadciśnienia tętniczegodzielimy na:
niefarmakologiczne, związane jest ze zmianą stylu życia.
- obniżenie masy ciała: otyłość jest jednym z czynników, który sprzyja rozwojowi choroby, dlatego tak ważna jest zmiana nawyków żywieniowych. Badania pokazują, że u chorych z nadciśnieniem i 10 proc. nadwagą, zrzucenie 5 kg masy ciała powoduje stałe obniżenie ciśnienia oraz znacząco zmniejsza prawdopodobieństwo rozwoju cukrzycy czy chorób serca.
- ograniczenie spożycia soli
- umiarkowane spożycie alkoholu
- zaprzestanie palenia tytoniu
- zwiększenie aktywności fizycznej: badania dowodzą, że aktywność fizyczna zmniejsza wartości ciśnienia skurczowego nawet o 10 mmHg. (najlepiej chodzić na szybkie spacery lub zapisać się na basen) minimum 3-4 razy w tygodniu przez 30-40 min)
- zalecenia dietetyczne: racjonalne odżywianie, dieta bogata w warzywa owoce, ryby
farmakologiczne, polegające na regularnym przyjmowaniu leków hipotensyjnych
Nadciśnienie tętnicze – profilaktyka
„Każdy, kto choruje na nadciśnienie tętnicze musi pamiętać o tym, aby kontrolować ciśnienie tętnicze minimum 2-3 razy w tygodniu. Pomiary najlepiej wykonywać rano, w południe i wieczorem. Warto założyć sobie zeszyt, w którym będą notowane wartości ciśnienia, co ułatwi lekarzowi dobór odpowiedniej dawki leków. To także pozwoli wyłapać kiedy pojawiają się wahnięcia i ocenić skuteczność terapii.Pomiar powinien być także stałym elementem każdej rutynowej wizyty. Podczas kontroli lekarz powinien wykonać dwa pomiary – pierwszy na początku wizyty (ale nie od razu, trzeba poczekać aż u pacjenta uspokoi się oddech, zwłaszcza jeśli ma nadwagę i przejście z poczekalni do gabinetu wymaga wysiłku), w przeciwnym razie pomiar nie będzie wiarygodny. Drugiego pomiaru dokonuje się po dwóch minutach, a jako wynik podaje się średnią z obu pomiarów. Przy pierwszej wizycie wskazany jest pomiar na obu ramionach.” http://zdrowie.gazeta.pl/Zdrowie/7,101580,23085541,nadcisnienie-tetnicze-przyczyny-objawy-leczenie